The Horsewhisperer and the Dogwhisperer

[HeidiRickDennis]

Ik zal een der dagen compleet voor je uitschrijven hoe je dat zou kunnen doen. Nu echter geen tijd maar komt zo snel als mogelijk is. Er zijn nl. meerdere manieren. Eén ervan is die "peer" oefening. Echter die is niet geheel correctieloos want op het moment dat je het aanleert neem je eerst het snoepje weg zodra hij het wil pakken. Dat wegnemen van het snoepje wordt nl. als een negatieve correctie gezien ondanks dat je de hond verder niet aanraakt of "aandoet". Er is echter wel een andere methode die alleen maar uitgaat van beloning. Noemen we ook wel counterconditionering: een prikkel een geheel andere waarde geven. Was eerst "zien hond = slopen hond" wordt het vervolgens "zien hond = lekkers / spel / aai". Maar dat zeg ik, dat is nogal niet wat om uit te schrijven.

Correctie: een strafmaatregel om ongewenst gedrag te doen afnemen.
Bekrachtiging: een beloning waarmee goed gedrag beloond wordt waardoor het gewenste gedrag toeneemt
Positief: iets dt je toevoegd aan de hond om gedrag te beïnvloeden (kan iets plezierigs of onplezierigs zijn)
Negatief: je neemt iets weg van de hond om gedrag te beïnvloeden(kan iets plezierigs of onplezierigs zijn)

Het gaat wat ver om hier die principes geheel uiteen te zetten maar even heel kort door de bocht wat simpele voorjbeelden:

Slipketting: positieve correctie => ik voeg een ruk toe aan de hond om het trekgedrag te laten afnemen
Halti: negatieve correctie => zodra de hond niet meer trekt (jij als eigenaar doet dus niets) valt de spanning weg.
Clicker: positieve bekrachtiging => hond doet iets goed, ik voeg klikgeluid + voertje toe
hond wegnemen uit een angstige situatie: negatieve bekrachtiging => hond mag in zijn ogen vluchten, hetgeen hem angst aanjaagd wordt van hem weggenomen en zijn angst wordt bekrachtigd dus neemt toe. Geen gewenste situatie maar dit is wel hoe het werkt.

Even kort:
positief of negatief zegt dus niets over hoe het door de hond wordt opgevat maar puur of je iets toevoegd of weg neemt.
Correcties zijn er in vele soorten en maten. Het onthouden/wegnemen van een beloning kan zelfs al een correctie zijn net zoals het langs de zijlijn in een time-out situatie brengen. Veel mensen zien correcties alleen in het fysieke straffen of een ruk aan de lijn. Dat is dus heel duidelijk niet zo.
Beloningen zijn al even divers. Daar waar de ene hond een bal als beloning ziet, ziet een andere hond het als een straf om iets in zijn bek te moeten nemen. Het is dus vreselijk hond=afhankelijk (en ook vaak rasafhankelijk) of iets als een beloning of correctie wordt gezien.

Zal even de peer-oefening hier kopiëren vanuit de cursusmap die de mensen altijd van me meekrijgen. Normaliter zitten er foto's bij maar die kopieren vast niet mee.

Voedsel weigeren
Inzetbaar op vele onderdelen
Niet alleen het voedsel kunnen we de hond op deze manier leren negeren / te weigeren maar ook andere zaken (prikkels) zoals joggers, honden, mensen etc.
Stap 1
Bedenk een woord dat niet vaak voorkomt zoals b.v. het woord “peer”. Het klinkt sterk, kort en wordt niet vaak gebruikt in het dagelijks leven. Mocht u dit woord echter wel regelmatig gebruiken dan kiest u het best een ander woord dat men niet vaak hoort en toch net zo klinkt als “peer” b.v. “beer”, “no” of iets dergelijks.
Stap 2
De hond moet leren begrijpen dat het woord uiteindelijk betekent dat het de bedoeling is dat hij naar u toe moet komen (en u eventueel aan moet kijken) ongeacht welke prikkel (b.v. voedsel) hij op dat moment ziet. Hij moet de prikkel tot het ongewenste gedrag dus leren negeren (Prikkel is datgene dat het gedrag doet inzetten dus bij het najagen van joggers is de jogger de prikkel en bij het uitvallen naar andere honden zijn die andere honden de prikkel).

Het negeren van de prikkel leren we de hond aan door een snoepje in onze hand te nemen en de hand open aan te bieden. Net voordat de hond het snoepje wil pakken, doen we de hand dicht en zeggen “peer”. De hond kijkt vervolgens naar ons op vanwege het onbegrip, waarop hij direct een ANDER snoepje krijgt terwijl u zegt “pak maar”. Het kan echter ook zijn dat hij zijn aandacht naar iets geheel anders verlegd (wegkijkt)en ook dat is uiteraard het belonen waard. Het gaat er immers om dat de hond de prikkel negeert en later kunnen we dan ander gedrag ervoor in de plaats gaan zetten.


Vervolgens herhalen we deze oefening vele keren door opnieuw het snoepje aan te bieden met een open hand en te sluiten als hij het wil pakken. Door het vaak te herhalen weten we zeker weten dat de hond ons begrijpt. Beloon de hond steeds weer als hij wegkijkt van het snoepje. Kijkt hij naar u op, beloond u dan extra.

Belangrijk is dat de hond NOOIT het snoepje krijgt waarvan wij “peer” zeiden. Na de oefening doen we dat snoepje gewoon terug in onze zak of iets dergelijks. De hond leert nu dat het snoepje proberen te pakken hem niets oplevert maar het naar u kijken des te meer.

Stap 3
Nu gaan we voedsel op de grond leggen. We doen dit op een zodanige wijze dat we het lekkers eventueel snel kunnen afdekken met onze hand. We herhalen dezelfde stappen: laten het snoepje zien, als de hond wegkijkt (of ons aankijkt) dan ander snoepje aanbieden met de woorden “pak maar”. Wil de hond het snoepje wel pakken dan dekken we het snoepje af met de hand en herhalen we het geheel opnieuw. Varieer ook gerust met de hoeveelheid waarmee u de hond in verleiding brengt.

Het is belangrijk dat u het geheel zodanig opbouwt ZONDER dat de hond het verboden snoepje te pakken krijgt.
Deze stappen moeten we vervolgens op diverse plaatsen herhalen. In eerste instantie leren we het de hond in huis aan zodat de afleiding niet aanwezig is en u zich minder opgelaten zult voelen.

De bovenstaande stappen kunt u de hond aanleren in één tot twee uur tijd, afhankelijk van de hond. De Pointer op de foto’s is een ex-straathond waarbij voedsel het meest belangrijke is dat er bestaat en die er werkelijk alles voor over had. Deze oefening heeft hij in een uur aangeleerd op een zodanige wijze dat hij nu overal en altijd voedsel negeert totdat ik zeg dat hij het pakken mag. Zelfs als er voertjes op zijn poot worden gelegd zal hij het absoluut niet aanraken.




Stap 4
Als we zeker weten dat de hond ons begrijpt, gaan we de prikkel opzoeken op een ruime afstand. Wanneer hij naar de prikkel kijkt zeggen we direct “peer”. De hond zal wegkijken of u aankijken en dan we belonen dan de hond. Ook dit blijven we herhalen en zorgen ervoor dat we steeds dichter in de buurt van de prikkel kunnen komen. Uiteindelijk zal de hond in staat zijn om zonder op de prikkel te reageren, de prikkel te naderen en voorbij te gaan zonder daarbij in zijn oude gedrag te vervallen. Wanneer u dit met voedsel oefent, neem dan zelf afstand tot het voedsel zodat de hond weet dat u het niet snel kunt afdekken.

Stap 5
Lijn de hond aan, leg buiten wat voertjes neer en kijk hoe de hond reageert. Grote kans dat u slechts de eerste keer het “peer” commando hoeft te zeggen. Blijf net zo lang heen en weer lopen totdat de hond het voer voorbij loopt zonder dat u “peer” hoeft te zeggen. Uiteraard beloond u de hond uitzinnig als hij het voer compleet links laat liggen. Loop er daarna nog eens langs. Ruim wel het voer op nadat u klaar bent zodat een andere hond op straat niet in die verleiding komt.

Andere toepassingen
Deze oefening is heel goed toepasbaar op andere vlakken. Zo kunt u het principe gebruiken om andere honden te negeren. Eerst leert u wat “peer” betekent op de voorgenoemde wijze. Vervolgens vraagt u een bevriende hondeigenaar hierbij mee te werken. Wanneer uw hond naar de andere hond wilt, geeft u het “peer” commando terwijl u wegloopt. Zodra de hond naar u kijkt beloond u de hond uiteraard met een voertje. Zorg er echter wel voor dat de andere hond geen macho type is dat agressie tracht uit te lokken.

Na een aantal maal dit traject te herhalen met de andere hond en later af te wisselen met andere honden, zal uw hond al snel op uw commando een andere hond leren te negeren.

<edit: te veel enters>

[HeidiRickDennis]

Deze discussie wordt ook in NHmindend NL gevoerd wat betreft de paarden. De proclickeraars verwijten de PNH mensen dat ze met negatieve beloning werken (wegvallen van druk) en dat je veel meer kunt bereiken met alleen maar positief belonen. Het klassiek conditioneren en operant conditioneren zijn wetenschappelijk onderzochte methodes en op basis daarvan zijn leertheorieën opgesteld. De Nh methodes zijn nooit wetenschappelijk onderzocht, maar er valt imo ook veel voor te zeggen om een paard (of hond) aan te spreken in z'n eigen taal. Waarom een hond altijd alleen maar belonen en hopen dat het ongewenste gedrag uitdooft (extinctie), als een roedelleider ook gewoon duidelijk taal gebruikt bij het op z'n plek zetten van een roedel genoot. Net als met paarden, als bij 'ik kom er aan met mijn oren plat' er voor zorgt dat de rest van de kudde de weg vrij maakt, waarom zou je dan als mens niet respect voor je eigen ruimte mogen afdwingen? Je kunt ook met beloningen aanleren dat een paard bij je weg blijft, maar doet hij dat dan uit respect of omdat je een snoepautomaat bent?

Ik ben niet voor strikt het één of strikt het ander, ik vind op z'n tijd met voedsel belonen bij het (P)NH ook prima gaan en kunstjes aanleren gaat met snoep inderdaad een stuk sneller

Moet je eerlijk zeggen dat ik best pro-click ben maar niet zozeer bij paarden. Voor het aanleren van geïsoleerde oefeningen is een clicker handig zoals b.v. het optillen van voetjes. Wanneer ik een paard uit mijn ruimte wil houden, wil ik dat niet d.m.v. een clickermethode doen maar als ik mijn rangorde duidelijk heb, zal hij ook veel minder in mijn ruimte komen en hoef ik niets te corrigeren. Overigens de reden dat veel mensen tegen druk zijn in "hun eigen taal" is omdat mensen geen oren in hun nek kunnen leggen (bij paarden), geen passend grommende waarschuwing kunnen geven (bij honden). Het is dus in die zin niet helemaal terecht om te denken dat we in hun taal kunnen communiceren want dat kunnen we nu eenmaal niet. We zullen dus altijd iets moeten simuleren. Bij Parelli doen we dat met de stick, string, CS, houding. Wanneer ik boos kijk naar Rick ziet hij echt wel dat ik het meen en dat hij maar beter naar achteren kan gaan b.v. Met zowel Dennis als Rick heb ik veel gedaan met de clicker maar dat waren de andere gedragingen (blijven staan waar ik je neerzet, optillen van voetjes, ergens langs of overheen gaan). Ik zie mezelf eerlijk gezegd niet tijdens een circling game met een clicker staan hoewel het ook gewoon effectief is maar ik wil simpelweg niet zoveel met voer werken bij mijn paarden. Wel werk ik met andere beloningen: als je dit voor mij doet, mag jij over het zeil lopen waarbij hij het over het zeil lopen absoluut ziet als beloning (dont ask me why want ik weet het ook echt niet ). Dat resulteerde overigens heel snel in een perfecte F8 toen hij eenmaal doorhad dat als hij het goed deed hij over het zeil mocht. Veel sneller dan het laten wegvallen van druk. Overigens werk ik bij de honden ook liever met een bal etc als beloning.

Bottomline: kijk naar wat je dier als beloning ervaart en maak daar handig gebruik van.

[Marja]

Wat leg je het allemaal goed uit Heidi!
En ik kan niet anders dan het volledig met je eens zijn.

Trouwens, mensen kunnen best grommen hoor.
Zo heb ik mijn konijn geleerd dat hij niet in mij mocht bijten, als ik op de grond zat er hij erlangs wilde. Correcties als een tik op zijn neus waren niet zinvol; hij snapte dat niet en werd er eerder bang dan, dan dat hij er wat van leerde. Ik heb eens goed naar mijn konijnen samen gekeken, en zag dat het ene konijn naar het andere gromde, als die iets onbehoorlijks deed. En daarbij maakte ze een dreigbeweging met haar snuit. Dus de volgende keer dat Bobje mij beet omdat hij erdoor wilde, gromde ik naar hem en maakte een snelle beweging met mijn hoofd in zijn richting. Hij sprong een meter achteruit en keek me met grote ogen aan . En hij heeft me nooit meer gebeten; sindsdien duwde hij netjes zachtjes met zijn neus als hij erdoor wilde. Geniaal!

Maar goed, ik geloof dat ik een beetje OT ga.

[gisa]

In mijn leven voor Parelli heb ik mijn paarden geleerd dat het woord of klank EX betekent "goed". Dat is dus clickertraining met je stem.
Dit heb ik niet zelf bedacht maar overgenomen uit het boek Grondwerk met Paarden van Inge Teblick.

Dit gebruik ik nog bij tijd en wijle als ik zie dat een paard zich afvraagt of dit de bedoeling is.

[HeidiRickDennis]

@Marja: Thx! Overigens grom ik ook tegen de honden maar de mensen in de lessen etc die hebben daar toch heel veel moeite mee. Die staan me dan soms echt aan te kijken van

@Gisa: het woord EX is kort en is daardoor een perfect clickwoord. Bij de honden gebruiken we ook wel "yes" dit omdat je het woord altijd bij je hebt en de clicker niet.

[Bowen]

Ik zal een der dagen compleet voor je uitschrijven hoe je dat zou kunnen doen. Nu echter geen tijd maar komt zo snel als mogelijk is. Er zijn nl. meerdere manieren. Eén ervan is die "peer" oefening. Echter die is niet geheel correctieloos want op het moment dat je het aanleert neem je eerst het snoepje weg zodra hij het wil pakken. Dat wegnemen van het snoepje wordt nl. als een negatieve correctie gezien ondanks dat je de hond verder niet aanraakt of "aandoet". Er is echter wel een andere methode die alleen maar uitgaat van beloning. Noemen we ook wel counterconditionering: een prikkel een geheel andere waarde geven. Was eerst "zien hond = slopen hond" wordt het vervolgens "zien hond = lekkers / spel / aai". Maar dat zeg ik, dat is nogal niet wat om uit te schrijven.

Correctie: een strafmaatregel om ongewenst gedrag te doen afnemen.
Bekrachtiging: een beloning waarmee goed gedrag beloond wordt waardoor het gewenste gedrag toeneemt
Positief: iets dt je toevoegd aan de hond om gedrag te beïnvloeden (kan iets plezierigs of onplezierigs zijn)
Negatief: je neemt iets weg van de hond om gedrag te beïnvloeden(kan iets plezierigs of onplezierigs zijn)

Het gaat wat ver om hier die principes geheel uiteen te zetten maar even heel kort door de bocht wat simpele voorjbeelden:

Slipketting: positieve correctie => ik voeg een ruk toe aan de hond om het trekgedrag te laten afnemen
Halti: negatieve correctie => zodra de hond niet meer trekt (jij als eigenaar doet dus niets) valt de spanning weg.
Clicker: positieve bekrachtiging => hond doet iets goed, ik voeg klikgeluid + voertje toe
hond wegnemen uit een angstige situatie: negatieve bekrachtiging => hond mag in zijn ogen vluchten, hetgeen hem angst aanjaagd wordt van hem weggenomen en zijn angst wordt bekrachtigd dus neemt toe. Geen gewenste situatie maar dit is wel hoe het werkt.

Even kort:
positief of negatief zegt dus niets over hoe het door de hond wordt opgevat maar puur of je iets toevoegd of weg neemt.
Correcties zijn er in vele soorten en maten. Het onthouden/wegnemen van een beloning kan zelfs al een correctie zijn net zoals het langs de zijlijn in een time-out situatie brengen. Veel mensen zien correcties alleen in het fysieke straffen of een ruk aan de lijn. Dat is dus heel duidelijk niet zo.
Beloningen zijn al even divers. Daar waar de ene hond een bal als beloning ziet, ziet een andere hond het als een straf om iets in zijn bek te moeten nemen. Het is dus vreselijk hond=afhankelijk (en ook vaak rasafhankelijk) of iets als een beloning of correctie wordt gezien.

Zal even de peer-oefening hier kopiëren vanuit de cursusmap die de mensen altijd van me meekrijgen. Normaliter zitten er foto's bij maar die kopieren vast niet mee.

Dank je, super dat je er zoveel moeite in hebt gestoken om te antwoorden!
Als ik het goed begrijp dan kan je op deze manier er zelfs voor zorgen dat de hond niet alleen geen ongewenst gedrag laat zien(knokken in dit geval), maar er ook nog een positieve associatie mee behoudt.
Als je dat van pup afaan zou doen zo is de kans groot dat dan in 99 van de 100 gevallen die zich zouden kunnen voordoen de hond niet eens in een staat van (lichte) agressie zou komen....

Dat met dat koekje in de ene hand en de yes en no aanleren kende ik al wel, maar het doorvoeren naar hetzelfde met dingen die conflictsituatie's zouden kunnen opleveren had ik stom genoeg niet aan gedacht, zeer interresant!

[Marja]

@Marja: Thx! Overigens grom ik ook tegen de honden maar de mensen in de lessen etc die hebben daar toch heel veel moeite mee. Die staan me dan soms echt aan te kijken van

Hihi, ja dat kan ik me wel voorstellen!
Zo trap ik bv. wel eens achteruit, als een paard me van achteren herhaaldelijk te dicht naderen (bij leidoefeningen bijvoorbeeld). Dan zie je mensen soms ook echt kijken van: wat doe JIJ nou?
Nou, euh, wat dacht je dat een ander paard deed als die te dicht genaderd werd en alle andere signalen werden genegeerd??? Mensen snappen het dan wel, maar voelen zich vaak toch te gegeneerd om zoiets zelf te doen... En dat is jammer, want het werkt ontzettend goed!

[HeidiRickDennis]

Helemaal met je eens

[Marja]

Hihi, en niet verder vertellen hoor, maar hier in huis grommen mijn lief en ik ook naar elkaar, als de één de ander in de weg staat ofzo.
Dat hebben we van ons huis-konijn geleerd, die gromde ook als ze ons irritant vond ofzo.

[HeidiRickDennis]

ben er stil van

[Maritje1991]