Flex-tree en Co

[sablou]

Vanwege veel misverstanden, denkfouten en het gemis aan "inside" knowhow,
hieronder het artikel dat ik heb geschreven over flex-tree's.
Dit is een kopie van de 1e publicatie, de laatste versie is te downloaden van mijn website.
.................................................. ..............

Flex-tree en Co.
“Flexibele westernzadels anders belicht”.

Het navolgende artikel is geschreven met als uitgangspunt het “conventionele” westernzadel, met een starre hout/rawhide beklede boom.

1. Boomloos.
Ik wil in dit artikel niet ingaan op de groep “boomlozen” (als die groep al duidelijk is).
Rond de boomlozen zijn al tal van artikelen geschreven, w.o. dit, via Internet op te vragen, Duitse onderzoek http://www.cavallo.de/test/pferde-eq...842.233219.htm

2. Flex – boomloos.
Een onduidelijk punt is de grens tussen flex-tree’s en boomloos.
Wanneer is een westernzadel nu een flex-zadel en wanneer is het nu een boomloos?
Is een kunststofplaatje nu een flexibele boom of niet?
Wanneer is de boom geen boom meer, maar vulling?
Ik weet het niet en ik heb ook niemand kunnen vinden, die het mij kon vertellen.
Neem mij dus niet kwalijk, als ik die grens niet duidelijk heb.

3. Oorsprong.
De oorsprong van de flex-tree’s ligt in het barrelracen in de USA.
Bij het barrelracen moet een paard in galop zo snel mogelijk 3 tonnen omcirkelen.
Hierbij is het van groot belang dat de ruiter in juiste balans blijft, met een paard, dat zich letterlijk in galop om een de ton moet vouwen.
Het is niet verwonderlijk, dat in de zoektocht naar optimale balans, het westernzadel – met starre boom – als hinderlijk werd ervaren in deze buigproef voor paarden.
Bij het omcirkelen van een ton (in galop) moeten de paarden letterlijk kunnen torderen.
Ideaal zou een westernzadel zijn, dat in deze beweging mee zou kunnen gaan.
Zodanig, dat de ruiter in balans zou kunnen meegaan in deze beweging.
De flex tree was geboren.

4. Klassiek – flex.
Wat is nou het verschil tussen een klassieke houten/rawhide boom en een flexibele boom?



Een klassieke houten boom bestaat uit 4 houten onderdelen : 2 bars (de dragers die op de rug van het paard komen), de fork (die vooraan de brug over de schoft vormt) en de cantle (die achter de brug vormt vlak voor de achterhand en de rugleuning van de zit is).
Deze 4 onderdelen worden d.m.v. stalen pen verbindingen en lijm aan elkaar vastgezet en vervolgens bekleed met natte –warme rawhide (zout gelooid leer).
Nadat de rawhide gedroogd is – waarbij het 25% krimpt (of beter gezegd probeert te krimpen) ontstaat er zo een soort “sandwich” constructie van ongekende stijfheid en stevigheid.


Bij de flex tree’s is er een grote variatie aan “constructies”.
De meeste flex tree’s bestaan uit 3 onderdelen : 1 plaat kunststof (die de 2 bars en de basis voor de zit vormt), de fork en de cantle.
De plaat kunststof wordt in model gehouden doordat deze met een aantal houtschroeven onder tegen de cantle wordt geschroefd en voor onder tegen de fork.

5. Torderen is geen flexen….
Het begrip flex-tree is eigenlijk misleidend.
Je zou denken dat zo’n boom in vele richtingen zou kunnen meegeven, maar dat is niet het geval.

Om dit te verduidelijken neem je een dun plaatje karton dat je – zoals in de flex-tree – in de lengte hol vormt.
Als je vervolgens probeert dit holle plaatje karton in het midden door te drukken (gele pijl), zal je versteld staan van de krachten die je moet uitoefenen om dit gedaan te krijgen.
Men kan een dergelijk holle plaat alleen op de hoeken, bijna alleen in de lengte as van de plaat, buigen (blauwe pijlen).
M.a.w. de plaat is alleen te torderen, niet te buigen; buigen is breken/knikken/scheuren.

6. Krachten.
Omdat de plaat onder het gewicht van de ruiter toch wil buigen (hoe zwaarder de ruiter hoe zwaarder de belasting) komen er grote krachten te staan op de schroeven in de cantle en de fork, waarmee de plaat in de holle stand wordt gehouden.
Dit heeft niet zelden tot gevolg dat deze schroeven uit het hout loskomen, met alle gevolgen van dien.

7. Aanpassen aan de rug van het paard.
Een torderende boom is exact wat een barrelrace paard in de bochten nodig heeft.
Maar torderen helpt paarden in normale gang niet.
Zeker niet waar het gaat om het volgen van de buiging van de ruglijn.
Het lukt niet om de flex-tree in het midden, exact in de lengte richting van de ruggengraat, te buigen, zonder dat het materiaal of de constructie daar schade van ondervindt.
De enige lijn die de flex-tree enigszins kan volgen, is die van de onderstappende achterhand. M.a.w. een flex-tree kan zich niet aanpassen aan de bouw van het paard; noch bij de fork, noch bij de cantle, noch in de lengte as van de ruglijn.

8. Contra effecten.
Er zijn experts, die beweren dat het niet kunnen buigen, maar wel kunnen torderen van de boom zelfs een averechtse inwerking heeft op een paard in dagelijkse gangen.
Raakt een ruiter in zijwaartse onbalans, zal het torderen van de boom er toe leiden, dat het volle gewicht van de ruiter op één van de twee uitlopers van de bars voorbij de cantle komt, zonder dat de rest van de boom veel aan drukverdeling zal bijdragen.

9. Andere concepten.
Er zijn tal van andere concepten, die onder de noemer “flex” vallen.
Deze hebben allemaal een paar dingen met elkaar gemeen.
Op de 1e plaats zijn de bars voor onder de fork vast; de hoek is vast, de breedte van de gullet (de poort onder de fork) is vast en de hoogte van de gullet is vast.
Een 2e gemeenschappelijkheid, is het feit dat ook de cantle vorm vast is en daarmee de ronding t.o.v. de rug (dwars gezien).
En ook het feit dat er tussen de fork en de cantle een min of meer flexibele verbinding is (in tegen stelling tot boomloos) is een gemeenschappelijke gegeven; de “seat” lengte is vast.
De variaties zitten voornamelijk in de gebruikte kunststoffen (beter gezegd de souplesse van deze kunststoffen) en vorm van de “bars”.

10. Aanpassingsvermogen.
Er zijn merken die met flex-tree’s zetten op “zachtheid”, het verende vermogen.
Buiten het feit dat de beoordeling van zacht hier gedaan door de mens, speelt daarnaast nog een ander gegeven.
Het is in de fysica vrijwel onmogelijk om iets te maken dat goed zacht verend is en bovendien dun.
Een lap fluweel is wel zacht, maar op een houten bank heeft deze lap geen aanpassend vermogen.
En in geval van een zadel heb je een behoorlijk aanpassend vermogen nodig, zodat het dragende deel van het zadel overal de contouren van de paardenrug kan volgen.
Enerzijds heb je bij een flex-tree dus degelijk materiaal nodig om de stabiliteit van het zadel te waarborgen, anderzijds moet het een groot aanpassend vermogen hebben om de paardenrug goed te volgen.
Je moet dus combineren tussen verschillende verende materialen en verende constructies, waarvan het resultaat zal zijn, dat er meer “constructie” komt tussen de rug van het paard en zit van de ruiter.
Dit heeft weer tot gevolg, dat de ruiter veel verder van zijn paard af komt te zitten, wat weer tot gevolg heeft, dat het zwaartepunt van de ruiter vel verder van die van het paard komt.

11. Resumé.
Een flex-zadel kan gemaakt zijn op het principe van een kunststof plaat, of op het principe van aanpassend vermogen.
Bij de 1e is er geen sprake van flexen, maar van torderen en dat is iets heel anders.
Bij de 2e is er sprake van “verend opvullen”, met als gevolg dat het zadel hoger van het paard komt, omdat “verend” nu eenmaal ruimte nodig heeft.
In geen van de mij bekende flex-tree’s is er sprake van aanpassend vermogen onder de fork en/of cantle, waardoor de veel gehanteerde reden voor het kopen van een flex-zadel, het “vormen naar de contouren van het paard” een ongegronde reden is.
Een flex-zadel zal net zo goed op een paard moeten passen als een westernzadel met een starre boom en de voordelen van een flex-zadel is maar voor een enkele specialist van nut.

[peaches]

Ehm..even dat ik het snap..aangezien ik ook een equiflex reed..

Het is dus alleen eigelijk om het verkeert zitten en daardoor onstaat dit verhaal:

Raakt een ruiter in zijwaartse onbalans, zal het torderen van de boom er toe leiden, dat het volle gewicht van de ruiter op één van de twee uitlopers van de bars voorbij de cantle komt, zonder dat de rest van de boom veel aan drukverdeling zal bijdragen.

want wij doen hier toch niet aan barrelracen dus torderen is niet nodig? Een boomzadel kan dit toch ook niet?

En dat dus de flexplaat los kan komen van de cantle en fork...neem ik aan...lijkt me ook een groot minpunt.